Jump to content

Manual:Uzantılar

From mediawiki.org
This page is a translated version of the page Manual:Extensions and the translation is 85% complete.
Outdated translations are marked like this.

Uzantılar, MediaWiki'nin görünüşünü ve çalışma şeklini özelleştirmenizi sağlar.

Bazı uzantılar MediaWiki geliştiricileri tarafından korunurken, diğerleri üçüncü taraf geliştiricileri tarafından yazılmıştır. Sonuç olarak, birçoğunun böcekleri vardır ve hepsinin birbiriyle uyumlu olması garanti edilmez. Bazıları bakımsızdır; tüm uzantılar MediaWiki'nin tüm sürümlerinde çalışmaz. Herhangi bir uzantıyı, özellikle güvensiz olarak etiketlenenleri kullanmak kendi sorumluluğunuzdadır. Çekirdek yazılıma yama gerektiren bir uzantı kullanıyorsanız, veritabanınızı yedeklediğinizden emin olun. Bu vikinizi kırma riskini önlemeye yardımcı olur.

Uzantı türleri

Ayrıştırıcı etiketleri

Ayrıştırıcı etiketleri, yerleşik viki işaretlemesini, basit dize işleme veya tam gelişmiş bilgi alma gibi ek özelliklerle genişletir.

Ayrıştırıcı işlevleri

Ayrıştırıcı işlevleri, sayfadaki diğer viki öğeleriyle 'etkileşimde bulunabilen' ve belirli bir çıkış veren özel viki biçimlendirme sözdizimidir.

Kancalar

Kancalar, tanımlı bir olay (sayfa kaydetme veya kullanıcı girişi yapma gibi) gerçekleştiğinde özel kodun yürütülmesine izin verir.

Özel sayfalar

Özel sayfalar, belirli bir işlevi yerine getirmek üzere yazılım tarafından talep üzerine oluşturulan sayfalardır.

Görünümler

Görünümler, kullanıcıların MediaWiki'nin görünümünü ve hissini özelleştirmesini sağlar.

Sihirli kelimeler

Sihirli kelimeler, çeşitli wiki metin dizelerini bir işlevle ilişkili tek bir kimliğe eşlemek için kullanılan bir tekniktir.

API

MediaWiki, kimlik doğrulama, sayfa işlemleri ve arama gibi bazı wiki özelliklerine erişime izin veren bir web hizmeti olan bir eylem API'si sağlar.

Sayfa içerik modelleri

MediaWiki 1.21 ile sunulan ContentHandler , viki sayfalarının JSON veya Markdown gibi vikimetin dışındaki verilerden oluşmasını mümkün kılar.

Doğrulama

MediaWiki, özel kimlik doğrulama mekanizmaları yoluyla güvenliği artırmak için kimlik doğrulamayla ilgili iki çerçeve olan SessionManager ve AuthManager'ı sağlar.

Finding extensions

Tarama uzantıları

Daha önce yazılmış olan uzantıların tamamını görmek için Kategori:Kategoriye göre uzantılar kategorisine göz atabilirsiniz. Bu uzantıları yükleme veya kendi uzantılarınızı yazma hakkında bilgi için aşağıya bakın.

Yüklü uzantıları kontrol etme

Yalnızca sunucudaki dosya sistemine (ve genellikle veritabanına) yönetim erişimi olan bir kişi MediaWiki için uzantılar yükleyebilir, ancak herkes Special:Version sayfasına erişerek MediaWiki örneğinde hangi uzantıların etkin olduğunu kontrol edebilir. Örneğin, bu uzantılar Türkçe Vikipedi'de etkindir.

There are a number of ways of finding popular extensions.

The first set is those that are bundled with MediaWiki (a list that is reviewed regularly, and to which anyone can suggest an addition).

Extensions that are downloaded from MediaWiki.org via the ExtensionDistributor mechanism have some statistics gathered. The top 15 most downloaded extensions are listed at Special:ExtensionDistributor, and applicable extensions have their download count shown in their infobox. Note that these numbers do not account for alternate ways of installing extensions, such as via Git or Composer.

A third option is to look at WikiApiary 's counts of wikis that extensions are installed on. This has the advantage of representing actual installations and not just downloads (i.e. it queries the wiki's APIs), but it is also (as of 2023) not completely up to date. It also doesn't count installations on private wikis.


Bir uzantı yükleme

For further guidance, see also Manual:Extensions/Installation and upgrade

MediaWiki, kurulum tamamlandıktan hemen sonra uzantıları kabul etmeye hazır. Bir uzantı eklemek için aşağıdaki adımları izleyin:

  1. Başlamadan önce
    Birçok uzantı, unix komutlarını kullanarak kurulum için tasarlanmış talimatlar sağlar. Uzantı yardım sayfalarında listelenen bu komutları girmek için kabuk erişimine (SSH) ihtiyacınız vardır.
  2. Uzantınızı indirin.
    Uzantı Distribütörü, popüler uzantıların çoğunu seçmenize ve indirmenize yardımcı olur.
    Uzantılar genellikle modüler paketler halinde dağıtılır. Genellikle kendi $IP /extensions/ adreslerinin alt dizinlerine girerler. Wikimedia'da Git deposu depolanan uzantıların listesi git:mediawiki/extensions üzerinde bulunur. Bazı uzantılar sürüm kontrolü kullanmıyor ve önerilmez.
    Bazı uzantılar paketler, composer veya paket depolarında da mevcuttur.
    It's recommended to read the README file before installation. It usually contains important info about configuration.
  3. Uzantınızı yükleyin.
    LocalSettings.php dosyasının sonuna şunu ekleyin:
    wfLoadExtension( 'ExtensionName' );
    
    Bu satır PHP yorumlayıcısını uzantı dosyasını okumaya zorlar ve böylece dosyayı MediaWiki tarafından erişilebilir kılar.
    Bazı uzantılar bakım komut dosyalarıyla çakışabilir, örneğin doğrudan $_SERVER erişiyorlarsa (önerilmez).
    Bu durumda, bakım komut dosyalarının hala çalışabilmesi için koşullu olarak sarılabilirler.
    if ( !$wgCommandLineMode ) {
       wfLoadExtension ( 'ExtensionName' );
    }
    
    importDump.php bakım betiği, yukarıdaki koşul dahilinde dahil gibi Extension:Semantic MediaWiki , Uzantı:Sayfa Formları gibi özelleştirilmiş ad alanları gerektiren herhangi bir uzantı için başarısız olacaktır.
Uzantılar için gerekli izinlerin ayarlandığından emin olun!
Bu kurulum prosedürü çoğu uzantı için yeterli olsa da, bazıları farklı bir kurulum prosedürü gerektirir. Ayrıntılar için uzantınızın belgelerine bakın.
LocalSettings.php dosyasındaki yapılandırma değişkenlerini değiştirmek istiyorsanız, bunu uzantı dahil olmak üzere genellikle sonra yapmanız gerekir. Aksi takdirde, uzantıda tanımlanan varsayılanlar ayarlarınızın üzerine yazılır.

Bir uzantı güncelleme

MediaWiki'yi her güncellediğinizde bazı uzantıların güncellenmesi gerekirken, diğerleri birden çok sürümle çalışır. Bir uzantının yeni bir sürümüne yükseltmek için:

  1. Uzantının yeni sürümünü indirin
  2. extensions/ExtensionName dizinindeki tüm uzantı dosyalarını yeni dosyalarla değiştirin. LocalSettings.php dosyasında bulunan uzantı yapılandırmasını kaldırmayın
  3. Uzantı, MediaWiki veritabanında değişiklik gerektiriyorsa, update.php bakım betiği çalıştırmanız gerekir. Çoğu uzantı bu komut dosyasının çalıştırılması gerekip gerekmediğini belirtir. (Betiği çalıştırmadan önce verilerinizin yedeğini alın). Komut satırı erişiminiz yoksa, web güncelleyiciyi de kullanabilirsiniz.
Bu talimatlar uzantıların %99'unu kapsar. Yükseltmekte olduğunuz uzantıda bunlardan farklı talimatlar varsa, muhtemelen uzantının talimatlarını izlemelisiniz

Bir uzantıyı kaldırma

Satırı kaldırmak için LocalSettings.php dosyasından uzantı adıyla kaldırın:

wfLoadExtension( 'ExtensionName' );
  • Uzantının yapılandırmasıyla ilgili tüm satırları kaldırmalısınız.

Ayrıca bakınız